Θυμός, Οργή και Μανία ...

Από τα έξι βασικά συναισθήματα: η ευτυχία, ο θυμός, η θλίψη, ο φόβος, η αηδία και η έκπληξη, ο θυμός είναι αυτή η διάθεση που ελέγχεται χειρότερα από τους ανθρώπους.

Ο θυμός αποτελεί ένα φυσιολογικό, συνήθως υγιές, ανθρώπινο συναίσθημα. Όταν, όμως, ξεφεύγει από τον έλεγχό μας και γίνεται καταστροφικός, μπορεί να οδηγήσει σε πολλά προβλήματα – στον εργασιακό χώρο, ή στις προσωπικές μας σχέσεις– και γενικώς σε επιβάρυνση της συνολικής ποιότητας της ζωής μας. Επιπλέον, μπορεί να μας κάνει να νιώσουμε ότι βρισκόμαστε στο έλεος ενός απρόβλεπτου και ισχυρού συναισθήματος.

Ο θυμός είναι το πιο σαγηνευτικό από τα αρνητικά συναισθήματα. Ο αυτό-δίκαιος εσωτερικός μονόλογος που το προωθεί γεμίζει τον νου με τα πιο πειστικά επιχειρήματα για το ξέσπασμα της οργής. Ο ειρμός των σκέψεων (train of thought) που τροφοδοτεί τον θυμό είναι επίσης και ενδεχομένως το κλειδί σε ένα από τους καλύτερους τρόπους αποφόρτισης του. 

ο θυμός είναι μια ‘‘συναισθηματική κατάσταση  που ποικίλλει σε ένταση από τον ήπιο εκνευρισμό ως την έντονη οργή και μανία’’. Όπως και άλλα συναισθήματα, συνοδεύεται από φυσιολογικές και σωματικές αλλαγές: όταν θυμώνουμε, η καρδιά μας χτυπά πιο δυνατά και η πίεση του αίματός μας αυξάνεται, όπως αυξάνονται και τα επίπεδα των ορμονών αδρεναλίνη και νοραδρεναλίνη.

Ο ενστικτώδης, φυσικός τρόπος να εκδηλώσουμε το θυμό μας είναι να αντιδράσουμε επιθετικά.

Όταν το σώμα είναι σε μία κατάσταση νευρικότητας και κάτι προκαλεί μία συναισθηματική κατάληψη, τότε το επακόλουθο συναίσθημα είτε ο θυμός είτε η αγωνία, είναι ειδικά μεγάλης έντασης. Αυτή η δυναμική συμβαίνει όταν κάποιος γίνεται οργισμένος. Ο κλιμακωμένος θυμός είναι μια σειρά από προκλήσεις οι οποίες η κάθε μια προκαλεί μία ερεθιστική αντίδραση που διαλύεται αργά.

 Είναι γνωστό εδώ και πολλά χρόνια τώρα πως τα αρνητικά συναισθήματα - ειδικά ο θυμός και η εχθρικότητα - αυξάνουν το ρίσκο για καρδιακές παθήσεις. Κατ' ακρίβεια η συντηρούμενη εχθρικότητα με ξεσπάσματα θυμού συμβάλει πιο δυνατά στον θάνατο από καρδιακές παθήσεις παρά άλλους γνωστούς παράγοντες συμπεριλαμβανομένου του καπνίσματος, ψηλή πίεση και ψηλά ποσοστά χοληστερόλης.

Το να μάθουμε να αποφορτίζουμε τον θυμό και να τον αποκλιμακώνουμε είναι μια συναισθηματική δεξιοτεχνία που πρέπει να μαθευτεί για να ενισχύσουμε το ψυχολογικό ευ-ζην μας, τις διαπροσωπικές μας σχέσεις, το να νιώσουμε καλύτερα για τους εαυτούς μας, και βέβαια, να προστατεύσουμε την υγεία μας.

Ένας τρόπος για την εκτόνωση του θυμού είναι να αδράξουμε και να αμφισβητήσουμε τις σκέψεις που πυροδοτούν τα κύματα του θυμού, αφού, είναι η αρχική αξιολόγηση της αλληλεπίδρασης που επιβεβαιώνει και ενθαρρύνει την πρώτη έκρηξη της οργής, και οι επακόλουθες επανεκτιμήσεις, που ρίχνουν λάδι στη φωτιά. Ο χρονισμός έχει σημασία: όσο πιο ενωρίτερα στον κύκλο του θυμoύ τόσο πιο  αποτελεσματικά. Πράγματι, ο θυμός μπορεί να βραχυκυκλωθεί εντελώς αν οι μετριαστικές (δηλαδή επεξηγηματικές) πληροφορίες έρθουν πριν δράσουμε πάνω στο θυμό.

Υπάρχει ένα συγκεκριμένο παράθυρο ευκαιρίας για αυτή την αποκλιμάκωση. Δουλεύει καλά σε μέτρια επίπεδα του θυμού: Σε υψηλά επίπεδα της οργής όμως, δεν κάνει καμία διαφορά, λόγω της 'γνωστικής ακινητοποίησης'- με άλλα λόγια, οι άνθρωποι δεν μπορούν πλέον να σκεφτούν καθαρά. Όταν οι άνθρωποι είναι ήδη άκρως εξοργισμένοι, θα απορρίψουν τις μετριαστικές (δηλαδή επεξηγηματικές) πληροφορίες με 'κρίμα, αλλά δεν με νοιάζει' ή με έντονες ύβρεις.

Ένας δεύτερος τρόπος για την αποκλιμάκωση του θυμού είναι η ψύξη της φυσιολογικής (σωματικής): το κάνουμε αυτό υπομένοντας την επινεφρίδια αύξηση (μια ορμόνη που απελευθερώνεται όταν είμαστε κάτω από την πίεση και του άγχους), σε ένα περιβάλλον όπου πιθανόν δεν θα υπάρξουν περαιτέρω εναύσματα για την οργή. 

Σε μια λογομαχία, για παράδειγμα, αυτό θα σήμαινε να φεύγανε μακριά από το άλλο πρόσωπο για λίγο. Κατά τη διάρκεια αυτής της 'περιόδου ηρέμηση', το εξοργισμένο άτομο μπορεί να βάλει φρένο στον κύκλο της κλιμακούμενης εχθρικής σκέψης, αναζητώντας περισπασμούς. Ο περισπασμός είναι ένα ιδιαίτερα ισχυρό τέχνασμα για την αλλαγή της διάθεσης, για έναν απλό λόγο: Είναι δύσκολο να μείνεις θυμωμένος όταν θα περνάς ευχάριστα.

Οι εχθρικοί άνθρωποι, οι οποίοι βρίσκονται σε υψηλότερο κίνδυνο για καρδιακή ασθένεια/νόσο, πρέπει να ελέγχουν την ευερεθιστότητα/οξυθυμία τους. Ένας πολύ καλός τρόπος για να γίνει αυτό είναι να χρησιμοποιούμε την αυτογνωσία να πιάσουμε τις κυνικές ή εχθρικές σκέψεις την ώρα που εγείρονται και να τα γράψουμε κάτω. Μόλις συλληφθούν οι θυμωμένες σκέψεις με αυτόν τον τρόπο, μπορούν να αμφισβητηθούν και να επανεκτιμηθούν, αν και αυτή η προσέγγιση λειτουργεί καλύτερα πριν ο θυμός έχει κλιμακωθεί σε οργή.

Ο Sigmund Freud , ο οποίος εφεύρεσε την ψυχανάλυση, επινόησε τον όρο κάθαρση. Για τον Φρόιντ, η κάθαρση συμπεριλάμβανε την φυσική έκφραση ενός συναισθήματος με την ενθύμηση ενός τραυματικού γεγονός, η οποία συχνά, οδηγούσε στην ανακούφιση από το ενοχλητικό σύμπτωμα. 

Η συναισθηματική απελευθέρωση μέσω της επιθετικής ενέργειας (μέσω πράξης ή φαντασίας) ίσως προσωρινά να ηρεμεί, αλλά σε βάθος χρόνου αυτό δεν μειώνει τον θυμό. Εκφράζοντας το θυμό μπορεί στην ουσία να μας κάνει πιο θυμωμένους. 

Από τη δεκαετία του 1950 οι ψυχολόγοι άρχισαν να εξετάζουν και να ελέγχουν το αποτέλεσμα της κάθαρσης πειραματικά και κάθε φορά, διαπίστωσαν ότι εκφράζοντας στην οργή δεν έκανε σχεδόν τίποτα ή καθόλου για να το διαλύσει (αν και λόγω της σαγηνευτικής φύσης του θυμού, μπορεί να αισθάνεται κανείς ικανοποίηση). 

Μπορεί να υπάρχουν κάποιες συγκεκριμένες προϋποθέσεις υπό τις οποίες εκφράζοντας τον θυμό να δουλεύει.Το να εκφράζουμε το θυμό είναι ένας από τους χειρότερους τρόπους για να εκτονωθούμε και να ηρεμήσουμε: τα ξεσπάσματα της οργής κατά κανόνα κάνει πιο έντονη την συναισθηματική διέγερση του εγκεφάλου, αφήνοντας τους ανθρώπους να αισθάνονται πιο θυμωμένοι και όχι λιγότερο. παρατείνει την διάθεση αντί να την τερματίζει. Είναι πολύ πιο αποτελεσματικό όταν πρώτα 'κρυώσουμε' και στη συνέχεια, με ένα πιο εποικοδομητικό ή δυναμικό τρόπο. 

Η διαχείριση του θυμού

==============

Η διαχείριση του θυμού αποσκοπεί στη μείωση τόσο των συναισθημάτων θυμού όσο και της φυσιολογικής διέγερσης που αυτά προκαλούν.

Έκφραση.

-------------

Το να εκφράσετε το θυμό σας με θετικό τρόπο – και όχι επιθετικό– είναι η καλύτερη λύση στη διαχείριση και εκδήλωση αυτού του συναισθήματος.

Απώθηση.

-------------

Ο θυμός μπορεί, επίσης, είτε να καταπιεστεί είτε να αλλάξει μορφή ή κατεύθυνση.

Χαλάρωση.

--------------

Ένας άλλος τρόπος ελέγχου του θυμού είναι η χαλάρωση. 

Μερικά απλά βήματα που μπορείτε να δοκιμάσετε

============================== 

Χαλάρωση

Γνωστική αναδόμηση

Λύση προβλημάτων

Βελτίωση της επικοινωνίας

Χρήση του χιούμορ

Αλλάξτε το περιβάλλον σας

Συμβουλευτική υποστήριξη .